PENGURUSAN ALAM SEKITAR
TRAGEDI KERUNTUHAN HIGHLAND TOWERS
Oleh : Khairol Azli Mohamad dan Rakan-rakan
Muqaddimah
Tragedi Highland Towers setinggi 12 tingkat di Hulu Kelang adalah
antara tragedi sadis yang meragut banyak nyawa dan mengakibatkan kerugian harga
benda yang tidak ternilai. Ia adalah deretan tragedi yang berlaku pada tahun
yang sama (1994) dan menduduki tempat ketiga selepas tragedi Puchong dan
Damansara. Ia juga mencatatkan sejarah dalam dalam dalam industri pembinaan di
Malaysia kerana inilah kejadian pertama yang berlaku membabitkan bangunan tumbang di negarta ini
dan mungkin juga yang pertama di dunia. Peristiwa ini harus direnung oleh semua
pihak agar kejadian seumpamanya mampu dihindari.
Kronologi
Sebelum 1964
¨ Pemaju mengemukakan
permohonan untuk membina kondominium.
1964
¨ Jabatan Perancang Bandar
dan Kampung (JPBK) Negeri Selangor mula membuat penilaian.
¨ Pejabat Daerah Kuala
Lumpur meluluskan permohonan cadangan projek tersebut.
1974
¨ Pembinaan bangunan
dimulakan oleh Konsortium Jurubina Perunding (KJP) untuk syarikat High Land
Properties Sdn Bhd.
1978
¨ Blok 1 Kondominium telah
disiapkan, dan diberi Certificate of Fitness
(CF) olleh Majlis Daerah Gombak (MDG) dan mula diduduki penghuni.
1981
¨ Bangunan Blok 2 telah
disiapkan dan diberi CF oleh Majlis Daerah Gombak dan telah mula diduduki
penghuni
1986
¨ Bangunan Blok 3 telah
disiapkan dan diberi CF oleh MDG.
¨ Ia telah mula diduduki
penghuni.
1 Julai 1992
¨ Majlis Perbandaran Ampang
Jaya (MPAJ) telah ditubuhkan dan bertanggungjawab secara langsung terhadap
projek tersebut.
1993
¨ MPAJ telah memberikan CF
kepada pembinaan tempat letak kereta di tingkat bawah kondominium.
November 1993
¨ Keretakan serius atas
jalanraya sekitar kondominium telah dikesan oleh penghuni.
11 Disember 1993
¨ Pada pukul 1.35 tengahari
Blok 1 kondominium tumbang.
¨ Seorang mayat
ditemui dan 3 orang mangsa berjaya diselamatkan
21 Disember 1993
¨ Sehingga tarikh ini 48
mayat telah ditemui.
1994
¨ Laporan lengkap berhubung
dengan punca-punca tragedi telah diterbitkan.
Punca Kejadian
Secara umumnya dapatlah dikatakan bahawa punca-punca tragedi adalah
seperti berikut:
1. Pembinaan bangunan di
pinggir kawasan tanah tinggi sememangya tidak sesuai khususnya di kawasan iklim
Khatulistiwa dan Tropika yang mempunyai jumlah hujan yang tinggi.
2. Pembinaan kondominium di
lereng bukit juga adalah bercanggah dengan Akta Pemuliharaan Tanah 1960. Akta
itu melarang pembangunan dilakukan di lereng bukit dengan kecerunan lebih daripada 18° kerana sebab-sebab yang
berkaitan dengan alam sekitar.
3. Ketidakselarasan akta di
antara Akta Pemuliharaan Tanah dengan Akta Mutu Alam Sekitar 1974.
Berdasarkan kajian yang dilakukan oleh Jawatankuasa Penyiasatan
Teknikal punca utama berlakunya kejadian ini adalah kejadian gelinciran tanah
yang berlaku secara berlebih-lebihan terhadap cerun bukit di bahagian belakang
bangunan kondominium tersebut. Namun, di sana terdapat punca-punca lain yang
menyebabkan berlakunya gelinciran yang membawa kepada tumbangnya bangunan
Highland Towers, iaitu :
1. Banyak air telah meresap
masuk ke bahagian bukit sehingga menyebabkan banjir lumpur sejak pembangunan
dilaksanakan di Bukit Antarabangsa yang terletak di sebelah bukit berhampiran
dengan kondominium tersebut. Ini ekoran daripada pembersihan (penggondolan)
tumbuh-tumbuhan di kawasan yang dibangunkan yang terletak 150 meter di atas
kondominium Highland Towers. Ia dibangunkan oleh Malaysia Borneo Finance (MBF)
dan Arab-Malaysian Finance Bhd. (AMFB). Kejadian banjir lumpur ini telah
menyebabkan jalan raya sekitar komdominium tersebut retak.
2. Aliran air permukaan yang
berlaku secara berlebihan ini telah menyebabkan kejadian hakisan tanah di
permukaan cerun bukit tersebut. Fenomena ini mengakibatkan struktur tanah
permukaan cerun menjadi tidak kukuh sehingga berlakunya gelinciran tanah atau
tanah runtuh.
3. Runtuhan tembok di
bahagian depan dan belakang bangunan tersebut menyebabkan gelinciran berlaku
dengan lebih mudah kerana tiada sokongan dan halangan daripada tembok
berkenaan. Gelinciran yang berlaku seterusnya mengakibatkan sokongan bahagian
hadapan bangunan menjadi semakin rapuh sedangkan bebanan di bahagian belakang
bangunan semakin bertambah dan menyebabkan keadaann yang tidak stabil bahagian
tapak kondiominium. Ia seterusnya
mewujudkan tekanan yang amat tinggi terhadap cerucuk bangunan khususnya cerucuk
di bahagian hadapan. Apabila cerucuk ini patah, bangunan kondomunium mula
berayun disebabkan pusat graviti bangunan mula berubah lalu ia beransur-ansur
tumbang menyungkur bumi.
Tindakan Ekoran Tragedi
1. Sebuah Jawatankuasa
Kabinet telah dibentuk untuk menangani semua masalah yang berkaitan dengan
tragedi tersebut. Ia telah dipengerusikan oleh Timbalan Perdana Menteri dan
dianggotai oleh Kementerian Perumahan dan kerajaan Tempatan, Kementerian
Penerangan, Kementerian Sains, Teknologi dan Alam Sekitar dan Kementerian Kerja
Raya. Jawatankuasa ini berpusat di Pejabat Majlis Keselamatan Negara.
2. Kerajaan Negeri Selangor
telah menubuhkan satu badan penyiasat khas yang dikendali MPAJ untuk
mengenalpasti punca kejadian tersebut. Laporan lengkap berhubung dengan
punca-punca tragedi telah disiapkan dan diterbitkan pada tahun 1994.
3. Kabinet telah memutuskan
untuk membekukan serta merta semua kelulusan projek bangunan tinggi di kawasan
bukit sehingga satu dasar baru diluluskan.
4. Kabinet telah membuat
keputusan supaya ditangguhkan projek pembangunan bangunan tinggi yang belum
dibina ditangguhkan sehingga satu keputusan dibuat. Manakala projek bangunan
tinggi yang sedang dalam pembinaan hanya boleh diteruskan selepas pemaju
mengemukakan pengesahan kestabilan dan keselamatan daripada perunding
bertauliah lain di dalam tempoh sebulan.
5. Kabinet juga telah
mengarahkan supaya semua bangunan tinggi yang melebihi 5 tingkat di kawasan
bukit mendapatkan pengesahan daripada perunding bertauliah di dalam tempoh 6
bulan bagi membuktikan kestabilan dan keselamatan bangunan tesebut.
6. Ekoran daripada keputusan Kabinet tersebut,
kerajaan-kerajaan negeri telah mengambil tindakan segera untuk membekukan semua
pembinaan bangunan tinggi di kawasan bukit.
7. Hasilnya Timbalan Perdana
Menteri telah mengumumkan bahawa kerajaan Persekutuan akan menggubal satu dasar
berhubung dengan pembangunan di kawasan tanah tinggi.
8. Di samping itu EIA juga
akan diwajibkan ke atas sebarang projek pembangunan di kawasan tanah tinggi
sebelum keputusan diberikan.
9. Beberapa akta yang telah
sedia ada berkaitan dengan projek pembangunan di kawasan tanah tinggi dikatakan
akan dipinda dan dikuatkuasakan demi memastikan tragedi seumpama ini tidak akan
berulang.
Kesan Dan Implikasi
1. Kehilangan nyawa seramai
49 orang yang telah ditemui dan dikenalpasti.
2. Menyebabkan kerugian
harta benda yang bernilai berjuta-juta ringgir.
3. Pengkajian semula
akta-akta yang bertkaitan dengan alam sekitart oleh pihak berkuasa.
4. Menyebabkan kerosakan
kepada alam sekitar kawasan yang terbabit secara serius.
5. Kemungkinan sambutan
orang ramai terhadap perumahan di lereng bukit akan menurun. Ini menimbulkan
kebimbangan di kalangan pemaju.
No comments:
Post a Comment